WROCŁAWSKI SMOG TO NASZ WSPÓLNY PROBLEM – strażnicy cały czas prowadzą kontrole (czytaj dalej)
Wrocławianie spalają w piecach podkłady kolejowe, płyty meblowe, lakierowane drewno, gumę, plastiki, zabawki, styropian, worki po cemencie, ścinki papy, olej przepracowany (warsztaty samochodowe). Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia jest spalanie odpadów z tworzyw sztucznych – butelek PET, worków foliowych, odpadów z gumy czy lakierowanych płyt meblowych. Nie można spalać także sklejek oraz płyt wiórowych – tu wydziela się szkodliwy formaldehyd. Spalanie wilgotnych odpadów grozi zatkaniem przez mokrą sadzę przewodów kominowych, co z kolei prowadzi do możliwości wydzielania się tlenku węgla i zatrucia nim.
Strażnicy kontrolują mieszkania i nieruchomości
Strażnicy miejscy dokonujący kontroli posiadają pisemne upoważnienia Prezydenta Wrocławia do przeprowadzania kontroli (Podstawa prawna upoważnienia: art. 379 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.) i art. 9u ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.( Dz. U. z 2013 r. poz. 1399 z późn. zm.).
Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony do:
1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren;
2) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
3) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.
Nie wolno odmawiać lub utrudniać przeprowadzenia takiej kontroli – narażamy się wtedy na konsekwencje karne wynikające z art. 225 §1. Kodeksu karnego „Kto osobie uprawnionej do przeprowadzania kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.
Spalanie odpadów jest wykroczeniem za które strażnicy mogą ukarać mandatem do 500 zł lub gdy sprawa trafi do sądu może być nałożona grzywna do 5000 zł. (Art. 191 ustawy o odpadach „Kto, wbrew przepisowi art. 155, termicznie przekształca odpady poza spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albo grzywny”).
W 2019 roku strażnicy przeprowadzili 4781 kontroli dotyczących spalania odpadów, zarówno w paleniskach jak i na powierzchni oraz przestrzegania uchwały antysmogowej. W 198 przypadkach nałożono mandaty karne na łączną kwotę 50.400 zł., pouczono 28 osób oraz skierowano 12 spraw do sądu.
Straż miejska – wyposażona w nowoczesny sprzęt do kontroli
Straż Miejska Wrocławia została wyposażona w cztery drony posiadające kamerę termowizyjną, kamerę zoom, a także dwie głowice badające zawartość dymu. W tym ostatnim przypadku jest to moduł Nosacz 2 składający się z laboratorium pomiarowego oraz stacji naziemnej, do której na bieżąco przesyłane są wyniki badań. Czujniki umieszczone są w niemal metrowej rurce z przodu drona, dzięki temu strażnicy na bieżąco mierzą zanieczyszczenia powietrza pyłami zawieszonymi PM1, PM2,5 i PM10. Strażnicy pracują w zespołach, gdy jeden lata dronem, drugi cały czas ma podgląd na wartości substancji, które wydobywają się z komina. Po składzie chemicznym dymu łatwo wychwycić spalanie lakierowanych płyt drewnianych czy plastikowych butelek. Jeden z dronów ma zainstalowaną kamerę termowizyjną. Pozwala ona wykryć np. jeśli ktoś pali trującym przepracowanym olejem napędowym – przy jego spalaniu z komina nie unosi się dym. Kamera termowizyjna z łatwością wychwyci i pokaże podwyższoną temperaturę wokół komina. Głowice są specjalnie przystosowane do pomiaru konkretnych typów emisji (wykrywają związki chemiczne, które powstają w wyniku spalania odpadów).
Straż podpisała również umowę z Politechniką Wrocławską na prowadzenie badań laboratoryjnych. Dotyczy to próbek popiołów pobieranych przez ekopatrol podczas kontroli palenisk. Są wiarygodnym dowodem na spalanie odpadów, w przypadkach, gdy sprawa trafia do sądu.
Uchwała antysmogowa – co musimy wiedzieć?
Uchwała antysmogowa to przepisy przyjęte przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego, które pomogą ograniczyć zanieczyszczenie powietrza na obszarze Gminy Miejskiej Wrocław i dolnośląskich uzdrowisk oraz pozostałych miejscowości Dolnego Śląska (art. 96 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2018 r., poz. 799).
Od 1 lipca 2018 r. – we Wrocławiu weszła w życie zakaz stosowania najgorszych jakościowo paliw stałych:
- węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla (podczas spalania emituje duże ilości zanieczyszczeń pyłowych, siarkę, rtęć, czy bardzo toksyczny benzo-α-piren;
- mułów węglowych i odpadów węglowych (spalanie mułów i flotów powoduje dużą emisję zanieczyszczeń, zwłaszcza pyłu; 10-50-krotnie większą, niż podczas spalania węgla kawałkowego).
- miału węgla kamienny o uziarnieniu poniżej 3 mm.
- wilgotnego drewna – chodzi o biomasę stałą (drewno) o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%.
Nie stosowanie się do wymogów uchwały jest wykroczeniem za które strażnicy miejscy mogą nakładać mandaty karne – art. 334 Prawo ochrony środowiska „Kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa przyjętej na podstawie art. 96 uchwała sejmiku województwa w sprawie ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, podlega karze grzywny”.
Grzywna wymierzona przez Sąd może wynieść nawet 5000 zł.
UWAGA: Przypomnieć należy, że zgodnie z uchwałą antysmogową:
- Od 1 lipca 2024 roku będzie obowiązywał zakaz użytkowania pozaklasowych kotłów, pieców na paliwa stałe (tzw. kopciuchów) poniżej klasy 3 wg Normy EN 303-5 (PN – EN303-5:2012)
- od 1 lipca 2028 roku obowiązuje zakaz: użytkowania wszelkich kotłów, pieców na paliwa stałe (tj.: klasy 3,4,5) – za wyjątkiem instalacji, grzewczych na paliwa stałe w miejscach gdzie występuje brak możliwości technicznych przyłączenia do sieci ciepłowniczej lub gazowej, kominków, rekreacyjnych – czyli takich, które nie są podstawowym źródłem ciepła w lokalu i nie rozprowadzają ciepła.
Świadomość zagrożeń dla zdrowia wynikających ze spalania rzeczy emitujących trujące substancje, wymiana starych pieców, dostosowanie się do uchwały antysmogowej w konsekwencji może przynieść poprawę jakości powietrza w mieście. To od nas wszystkich zależy czy Wrocław będzie miastem wolnym od smogu.
wf